Kutup Gemiciliği: Yeni Altına Hücum

Arktik nakliye rotaları, Arktik okyanusunu geçmek için kullanılan deniz yollarıdır. Bu rotalar, limanlar arasındaki seyahat mesafesini önemli ölçüde azaltmanın bir yolu olarak tarihsel dönemlerden beri aranmaktadır. Ancak bu rotalar Kuzey Kutbu'ndaki buz varlığı nedeniyle kolaylıkla geçilememektedir. Küresel ısınma ve buna bağlı iklim değişikliği olgularının ortaya çıkmasıyla birlikte Kuzey Kutbu'ndaki buzlar rekor bir hızla eriyor. Bu durum gelecekteki olayların korkunç bir habercisi olsa da, birkaç ülke bu durumdan, yani buzun yerini seyrüsefere elverişli suyun almasından büyük bir kazanç elde etmeyi bekliyor. Ancak bu ülkeler için bile, faydalar gerçekten maliyetlerden ağır basıyor mu?

Arktik nakliye rotaları, özellikle Kuzeydoğu Geçidi (NEP), Kuzeybatı Geçidi (NWP) ve Kutup Ötesi Deniz Rotası olmak üzere üç rota için kullanılan ortak bir terimdir. Kuzeydoğu Geçidi Rusya ve Norveç'in Arktik kıyıları boyunca uzanmaktadır. Kuzeybatı Geçidi Kanada takımadalarından, Kutup Ötesi rota ise Arktik Okyanusu'nun ortasından geçmektedir. Kuzey Denizi rotası olarak adlandırılan geçit aslında Kuzeydoğu Geçidi'nin bir parçasıdır ve önemli ölçüde örtüşmektedir.

Kuzey Kutbu deniz yolunun geçmişi

Bir perspektife oturtmak gerekirse, Yokohama, Japonya'dan Batı Avrupa'ya yapılan bir yolculuk geleneksel olarak 14.448 deniz mili sürmektedir, ancak Kuzeydoğu geçidi üzerinden 7010 mil, Londra'dan San Francisco'ya 14000 mil, etkili bir şekilde 5000 mil olmaktadır. Bu rotaları kat etmek yakıtta muazzam bir tasarruf sağlayacaktır. Bu aslında denizcilik endüstrisinde bir devrim yaratabilir. Peki bu neden gerçekleşmedi? Bu avantajlar şu anda birkaç dezavantajla dengelenmiş durumda. Geçitler yılın büyük bir bölümünde donmuş durumda ve yaz aylarında bile bir buz kırıcı ya da yeterince güçlendirilmiş bir gövdeye sahip bir gemi gerekiyor. Kuzey Kutbu'ndaki koşullar sert ve tehlikelidir, Bering Denizi'nde bir geminin kolayca atlatamayacağı kadar güçlü fırtınalar vardır. Liman sayısı azdır ve kurtarma tesisleri de yeterli değildir. Ayrıca ülkeler arasındaki jeopolitik sorunlar ve artan gerginlikler de rotanın geliştirilmesini engellemektedir.

Ancak meşhur gelgit dönüyor, artan küresel sıcaklıklar şimdiden buzların yazın daha erken erimesine neden oluyor. 2030 ila 2050 yılları arasında buzların o kadar eriyeceği tahmin ediliyor ki Kuzey Buz Denizi'nin ortasından geçen kutup ötesi rota bile uygulanabilir bir seçenek olacak. Artık buz kırıcılara ya da sahil güvenlikle sıkı koordinasyona gerek kalmayacak. Bu, yakıt maliyetlerini ve seyahat sürelerini büyük ölçüde azaltarak dünyanın en büyük denizcilik kestirme yolu olacaktır.

Kuzey Kutbu'nun eriyen buzlarının paraya çevrilmesi

Kuzey Kutbu rotaları potansiyellerinin sadece küçük bir kısmında çalışıyor olabilir, ancak şu anda bile çeşitli türlerde kargolar gönderiliyor, bunların en önemlisi Rusya'dan Güney Asya ülkelerine gönderilen Doğal Gaz. Yamal yarımadasındaki Yamal projesi, Rusya'nın kuzey kıyısında bulunan doğal kaynakları etkin bir şekilde kullanan ve Rusya kıyısı boyunca yoğunlaşan birçok projeden biridir. Sıvılaştırılan doğal gaz, büyüyen filodaki birçok gemiden biri olan CHRISTOPHE DE MARGERIE gibi gemilerle, kömüre olan bağımlılığını azaltmak için doğal gaz satın alan Çin'e gönderiliyor. Bu gemiler yaz aylarında Kuzeydoğu geçidini kullanmakta, kış aylarında ise Bering Boğazı üzerinden Kuzeybatı Geçidini kat etmektedirler. Nikel ve bakır da bir Rus madencilik ve eritme şirketi olan NORILSKIY NICKEL tarafından sevk edilmektedir. ZAPOLYARNYY, NADEZHDA ve MONCHEGORSK şirketin büyüyen filosundaki gemilerden sadece birkaçı. Kuzey Denizi rotasını kullanmak onlara yakıt tasarrufunda neredeyse iki kat kazanç sağlayarak madencilik çalışmalarını hızlandırmaya hazır hale getiriyor.

Trafiğe en son eklenen ise yolcu gemileridir. Burada turizmin öncülüğünü 1984 yılında LINBLAD EXPLORER adlı gemi yapmıştır. Şu anda Almanya'nın Rostock kentinde demirli olan ve FleetMon adresinde merkezi bulunan MS BREMEN gibi kruvaziyer gemileri, 2006 yılında tüm Kuzeybatı Geçidi'ni dolaşan türünün ilk örneklerinden biri olmuştur. Bugüne kadar Kuzeybatı Geçidi'ni geçen en büyük yolcu gemisi CRYSTAL SERENITY oldu.¹⁰ Ağustos 2016'da yola çıkan gemi, 1700 yolcu ve mürettebatıyla Vancouver'dan New York'a 28 günde ulaştı. Ertesi yıl, yolcu gemisi aynı rotadan ikinci kez geçmiştir. Burada yolcuları kurtarmanın maliyeti ve bu kadar büyük bir geminin o çevre üzerinde yaratacağı etki gibi endişeler nedeniyle oluşan tepkiler daha fazla yolculuğun yapılmasını engelledi.

Eriyen buzullar, turizm endüstrisinin büyük ölçüde yararlandığı doğal bir güzelliğe sahiptir. Ölmekte olan ve belki de uzun süre var olmayacak bir dünyayı görmenin cazibesi turistleri akın akın çekiyor. 2018 yılında sadece Grönland'dan 100.000 şirket buzdağı gezisi teklif etti.

Kuzey Kutbu'ndaki jeopolitik senaryo

Bilim insanları ve araştırmacılar POLARSTERN Araştırma Gemisi gibi gemilerle düzenli olarak Kuzey Kutbu'na gidiyor. Geminin en son seferi, kutup araştırma enstitülerinden oluşan bir konsorsiyum tarafından yürütülen 140 milyon avroluk bir proje olan MOSAIC (Arktik İklim Çalışmaları için Çok Disiplinli Sürüklenen Gözlemevi). Almanya bandıralı gemi kutuplarda tam bir yıllık döngü geçiriyor ve sadece uçak ve buz kırıcılar aracılığıyla ikmal ediliyor. 1999-2001 yıllarında yenilenen bu gemi 100'den fazla araştırmacı, teknisyen ve mürettebata ev sahipliği yapmaktadır. Seferin amacı, atmosfer, okyanus, deniz buzu, ekosistem ve biyojeokimyanın birbirleriyle nasıl bağlantılı olduğunu gözlemleyerek kutup bölgesine daha bütüncül bir bakış sağlayacak, şimdiye kadar gözlemlenmemiş iklim süreçleri üzerine araştırmalar yapmaktır. Bu da iklim modellerini ve kutup iklim sistemine ilişkin anlayışımızı kökten geliştirecektir. Bilim insanlarının bulguları endişe vericidir; kutuplardaki buzlar erimektedir ve geri dönüşü olmayan devrilme noktasını çoktan geçmiş durumdayız.

Ancak bu aynı zamanda petrol ve doğal gaz gibi geniş doğal kaynak yataklarını da kullanılabilir hale getirecektir. USGS, Arktik bölgesinde 90 milyar varil petrol ve 1669 trilyon fit küp doğal gaz bulunduğunu tahmin etmektedir. ABD, Kanada ve Rusya gibi ülkeler açıkça hazırlanıyor, ancak Çin gibi olası rakipler de her zaman mevcut. Araştırma ve geliştirme çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. 50 LET POBEDY gibi yeni geliştirilen nükleer enerjili buzkıranlar Rusya'ya Kuzey Kutbu'nda rekabet üstünlüğü sağlıyor. Rusya ayrıca kıyıya yakın eski Sovyet dönemi askeri üslerini yenileyerek komşu NATO ülkelerinde gerilimin artmasına neden oluyor. ABD ise Alaska kıyı şeridindeki sahil güvenlik ve hava kuvvetleri varlığını arttırmıştır.

Kuzeybatı Geçidi ile ilgili bir başka sorun daha var: Kuzeybatı Geçidi'nin büyük bir kısmı Kanada takımadalarında yer alıyor, Kanada buranın kendi toprağı olduğunu iddia ediyor ve burayı uluslararası bir su yolu olarak ilan etmedi. Şimdiye kadar hiçbir ülke buna itiraz etmemişti, çünkü bunu yapmak için bir neden yoktu, ancak bu Kanada'ya bazı ülkelerin gemilerini engelleme ve diğerlerinin geçmesine izin verme gücü veriyor. Müttefik ve ticaret ortağı olarak bir arada yaşayan ABD ve Kanada arasında bu konu uzun süredir bir anlaşmazlık konusu.

Ancak bu ilerleme ve yeni limanların açılması, hem Rusya'nın kuzeyinde hem de Alaska'da hayatta kalmak için çoğunlukla avcılık ve toplayıcılığa dayanan yerli halkı yerinden ediyor. Küresel sıcaklıktaki artışla birlikte Maldivler gibi adalar her yıl biraz daha sular altında kalıyor. Buzullar hızla eriyor ve Kuzey Kutbu'ndaki hassas ekosistem buna ayak uyduramıyor. Etkileri yadsınamaz ve Kuzey Kutbu'nun sömürülmesi daha yeni başlıyor.

FleetMon Explorer adresini kullanarak Arktik nakliye rotalarına kendiniz göz atın. FleetMon .com adresinden tüm gemilere, limanlara ve görsellere erişin ve veri odaklı teknoloji sayesinde denizcilikle ilgili bilgiler edinin.